Przepuklina definiowana jest jako przemieszczenie narządu poza jego prawidłowe położenie. Jednym z częściej występujących rodzajów tej patologii jest przepuklina brzuszna. Tworzy się ona w obrębie ściany brzucha i zawiera narządy lub części narządów fizjologicznie występujących w jamie brzusznej. Sprawdź, w jaki sposób diagnozowana jest przepuklina brzuszna.
Przepuklina brzuszna to uwypuklenie tkanek znajdujących w jamie brzusznej poza ich fizjologiczne położenie. To właśnie owo uwypuklenie jest najbardziej podstawowym objawem przepukliny brzusznej. Opisać je można jako dość twardy i napięty guzek, który powiększa się w określonych sytuacjach – podczas oddawania stolca, podejmowania wysiłku fizycznego, kaszlu.
Na początkowym etapie choroby przepuklina brzuszna może być jednak niewidoczna i dopiero z czasem pojawia się uwypuklenie. Przepuklina może być początkowo odprowadzana, czyli wprowadzana z powrotem do wnętrza jamy brzusznej. Odprowadzanie zaawansowanej zmiany staje się coraz trudniejsze, a niekiedy niemożliwe. Objawami występującymi w przebiegu przepukliny brzusznej są dodatkowo: wzdęcia, odbijanie, zgaga, nudności i wymioty, problemy z wypróżnianiem się.
Postarajmy się odpowiedzieć teraz na pytanie, czy przepuklina brzuszna boli. Początkowo zmiana ta nie daje zazwyczaj żadnych dolegliwości. Dopiero z jej rozwojem, powiększeniem się pojawia się pobolewanie lub dyskomfort. Dolegliwości nasilają się po kichnięciu, ruchu, parciu na stolec. Przepuklina objawia się bólem brzucha, który jest skoncentrowany w miejscu uwypuklenia. Podczas uciskania zmiany pacjenci mogą doświadczać uczucia pociągania i pieczenia. W czasie długotrwałego siedzenia lub stania oraz podnoszenia ciężarów ból przepukliny promieniuje na inne części ciała.
Dolegliwości bólowe w przepuklinie brzusznej porównywane są do dolegliwości towarzyszących chorobie wrzodowej żołądka i dwunastnicy. Szacuje się, że jedna trzecia chorych planowo przyjmowanych do operacji nie odczuwa bólu w ogóle, a silny ból występuje rzadko.
Zobacz także: Czym jest przepuklina pachwinowa? Objawy, diagnostyka, leczenie
Rozpoznanie przepukliny brzusznej rozpoczyna się, jak w przypadku każdej innej jednostki chorobowej, od badania podmiotowego i przedmiotowego. Badanie podmiotowe to wywiad z pacjentem. W czasie rozmowy z chorym lekarz powinien dążyć do uzyskania jak największej ilości informacji na temat jego historii choroby i prowadzonego stylu życia oraz doświadczanych dolegliwości.
Następnie przechodzi do badania fizykalnego. Przepuklinę rozpoznaje się na podstawie standardowego badania klinicznego, które polega na ocenie palpacyjnej powłok brzusznych. W badaniu u osoby w pozycji stojącej, leżącej oraz po uruchomieniu tłoczni brzusznej można zwykle ocenić lokalizację i wielkość przepukliny. Pomocna jest ocena stanu i stopnia deformacji powłoki brzusznej oraz obecności dodatkowych czynników wpływających zarówno na samą operację, jak i na jej wynik (blizny, przetoki, zmiany troficzne itd.).
Zobacz także: Jak rozpoznać wrzody żołądka i dwunastnicy?
Rozpoznanie przepukliny brzusznej jedynie na podstawie badania klinicznego w niektórych przypadkach prowadzi do błędów. Dlatego też konieczne jest uzupełnienie powyższych badań o metody obrazowe. Tzw. złotym standardem jest badanie ultrasonograficzne (USG) jamy brzusznej. Pozwala ono z dużą precyzją określić wielkość i rodzaj zawartości worka przepuklinowego. Niekiedy lekarze wykorzystują ucisk wywierany przez głowicę USG na tkanki do próby odprowadzenia przepukliny. W USG uwidocznione zostają wszelkie powikłania związane z operacyjną rekonstrukcją powłok brzusznych oraz inne nieprawidłowości, które mogą występować razem z przepuklinami lub je pozorować. Specjaliści wymieniają szereg innych zalet USG w diagnostyce przepukliny brzusznej. Wskazują zwłaszcza na: dużą dostępność, wyjątkową precyzję w uwidacznianiu struktur anatomicznych powłok, niskie koszty, możliwość przeprowadzenia badania dynamicznego, brak przygotowania, brak podania kontrastu, brak ekspozycji na działanie promieniowania jonizującego.
W przypadkach budzących wątpliwość należy wykonać dodatkowe badania obrazowe – tomografię komputerową lub rezonans magnetyczny. Badania te są szczególnie przydatne u osób otyłych, po przebytych zabiegach operacyjnych, urazach. Rzadziej wykonywanym badaniem uzupełniającym jest herniografia. Tzw. peritoneografia to metoda inwazyjna, która polega na wykonaniu serii zdjęć rentgenowskich po wprowadzeniu środka cieniującego do jamy otrzewnej. Badanie to przechodzi już do historii medycyny.
Zobacz także: Jakie mogą być przyczyny bólu po lewej stronie brzucha? Diagnostyka.
Objawy przepukliny brzusznej mogą przypominać obraz kliniczny innych schorzeń. Dlatego niekiedy przypadłość ta powinna być różnicowana z takimi jednostkami, jak:
Prawidłowe postawienie rozpoznania jest niezwykle istotną częścią przygotowania do zabiegu i wdrożenia skutecznego leczenia.
Bibliografia
1. D. Janczak, Przepuklina, „Chirurgia po Dyplomie” 2017, nr 1. Online: https://podyplomie.pl/chirurgia/25148,przepuklina [dostęp: 06.12.2021].
2. W. Noszczyk, Chirurgia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2019.
3. A. Smereczyński, Ultrasonografia powłok brzusznych, Medipage, Warszawa 2022.
Umów się na wizytę
Badanie płatne
Badanie NFZ
Badanie
w ramach abonamentu
