Czym jest przepuklina pachwinowa? Objawy, diagnostyka, leczenie

Przepuklina pachwinowa dotyczy częściej mężczyzn niż kobiet. Początkowo nie daje żadnych objawów, ale wraz z zaawansowaniem wybrzuszeniu pojawia się ból i uczucie przeszkody w pachwinie. Sprawdź, jakie są rodzaje przepuklin pachwinowych, jak lekarz stawia rozpoznanie i na czym polega leczenie takich zmian.

Czym jest przepuklina pachwinowa?

Przepuklina pachwinowa to patologiczna zmiana w okolicach pachwiny, polegająca na uwypukleniu zawartości jamy ciała przez miejsce o obniżonej odporności. W ten sposób powstaje wyczuwalne pod skórą wybrzuszenie. W zależności od charakteru zmiany wyróżnia się:

• przepuklinę pachwinową skośną (tzw. boczną) – umiejscowiona jest bocznie względem naczyń nabrzusznych dolnych i przebiega przez kanał pachwinowy;
• przepuklinę pachwinową prostą (tzw. przyśrodkową) – umiejscowiona przyśrodkowo względem naczyń nabrzusznych dolnych, nie przechodzi przez kanał pachwinowy, tylko wydobywa się od razu z jamy brzusznej;
• przepuklinę kombinowaną – zmiana o charakterze mieszanym, zawiera komponenty wyżej wymienionych przepuklin.

Przyczyny powstania przepukliny pachwinowej

Przepukliny pachwinowe mogą pojawić się w każdym wieku. Najwięcej ich przypadków obserwuje się u osób w podeszłym wieku, u których mięśnie brzucha są osłabione. Czynniki sprzyjające powstaniu przepukliny pachwinowej to m.in.:

• nadmierna masa ciała;
• przewlekły kaszel;
• przewlekłe zaparcia;
• ciężka praca fizyczna;
• przerośnięta prostata;
• uraz.

Poza przepuklinami nabytymi istnieją również przepukliny pachwinowe wrodzone, które są konsekwencją niewłaściwego rozwoju zarodka. W przeważającej większości dotyczy to chłopców i jest wynikiem niedomknięcia uchyłka otrzewnej podczas zstępowania jąder do moszny.

Zobacz także: Co może oznaczać ból brzucha?

Jakie są objawy przepukliny pachwinowej?

Przepuklina pachwinowa na początkowym etapie ma bezobjawowy przebieg. Dolegliwości pojawiają się wraz z rozwojem choroby. Do typowych objawów przepukliny pachwinowej należy:

• uwypuklenie w pachwinie o miękkiej strukturze, które staje się bardziej widoczne podczas sytuacji powodujących wzrost ciśnienia w jamie brzusznej (np. w czasie kaszlu, podnoszenia ciężkich przedmiotów, śmiechu);
• ból w okolicy pachwiny, który nasila się szczególnie po wysiłku fizycznym, a w ciężkich przypadkach promieniuje do podbrzusza;
• zaparcia;
• odczuwanie ciężaru lub wrażenie przeszkody w obrębie pachwiny.

Objawy przepukliny pachwinowej mają z reguły łagodny charakter. Jednak w sytuacji, gdy naczynia krwionośne, które zaopatrują tkanki obecne w przepuklinie, są uciskane, dochodzi do zaburzeń ukrwienia, jak również odżywienia i dotlenienia, w efekcie czego rozwija się martwica. To tzw. uwięźnięcie przepukliny, któremu towarzyszą takie objawy jak:

• nasilenie dolegliwości bólowych;
• ocieplenie i zaczerwienienie skóry okolicy pachwiny; 
• niemożność oddania stolca;
• nudności i wymioty;
• gorączka.

Uwięźnięcie przepukliny pachwinowej to wskazanie do nagłej pomocy medycznej i interwencji chirurgicznej.

Zobacz także: Jak zdiagnozować przepuklinę brzuszną? Sposoby diagnostyki

Do jakiego lekarza się zgłosić? Rozpoznanie przepukliny pachwinowej

Z podejrzeniem przepukliny pachwinowej pacjent powinien się zgłosić do lekarza rodzinnego, który na podstawie wstępnego rozpoznania skieruje go do chirurga. Diagnostyka przepukliny pachwinowej zaczyna się od wywiadu z pacjentem i badania przedmiotowego, które wykonywane jest w pozycji stojącej.

Jako następne zlecane są badania obrazowe. Podstawę stanowi USG jamy brzusznej. Badanie to pozwala na ocenę rozmiaru i rodzaju przepukliny oraz jej zależności względem okolicznych struktur.

Przy niepewności diagnostycznej zlecona może zostać tomografia komputerowa lub rezonans magnetyczny. Rzadziej wykonywana jest herniografia. Wskazanie do niej to ujemny wynik w USG i rezonansie magnetycznym. Choremu w znieczuleniu miejscowym podaje się dootrzewnowo środek cieniujący. Następnie pacjent przyjmuje pozycję leżącą na brzuchu, z głową i tułowiem znajdującymi się wyżej od nóg. Obecność środka cieniującego w okolicy pachwiny świadczy o przepuklinie.

Zobacz także: Perforacja jelita – przyczyny, objawy, sposoby leczenia

Leczenie przepukliny pachwinowej

Nie ma możliwości farmakologicznego leczenia przepukliny pachwinowej. Jeśli zmiana jest niewielka i bezobjawowa, zaleca się obserwację. Zachowawczo można stosować pasy przepuklinowe pachwinowe, które chronią osłabione tkanki i zapobiegają przesuwaniu się organów wewnętrznych.

W pozostałych przypadkach wykonuje się zabieg operacyjny. Jego celem jest zlikwidowanie przepukliny i wzmocnienie tkanek. Operacja przepukliny pachwinowej może mieć charakter tradycyjny lub laparoskopowy, który wybiera się częściej z uwagi na mniejszą inwazyjność i ryzyko powikłań, jak również szybszą i łagodniejszą rekonwalescencję. Klasyczną operację przepukliny pachwinowej najogólniej przedstawić można w następujący sposób: nacięcie skóry i tkanek, dotarcie do kanału pachwinowego, odprowadzenie worka przepukliny do jamy brzusznej, zabezpieczenie ściany kanału pachwinowego, zszycie tkanek.

Z kolei laparoskopowe leczenie przepukliny pachwinowej wymaga wykonania kilku niespełna dwucentymetrowych nacięć, którymi wprowadza się instrumenty chirurgiczne. Zabieg może być wykonywany różnymi metodami, w tym m.in. operacji przezbrzusznej przedotrzewnowej (TAPP), laparoskopowej metody śródotrzewnowej (IPOM), endoskopowej operacji zewnątrzotrzewnowej (TEP). Operacja przepukliny jest wykonywana w trybie planowym. Wyjątek stanowi zabieg usunięcia przepukliny uwięźniętej, który wykonuje się w trybie pilnym.

Bibliografia
1. P. Gajewski, A. Szczeklik, Interna Szczeklika 2017, Kraków 2017.
2. D. Janczak, Przepuklina, „Chirurgia po Dyplomie” 2017, nr 1. Online: https://podyplomie.pl/chirurgia/25148,przepuklina [dostęp: 15.12.2022].
3. K. Mitura, M. Smietański, S. Kozieł, Factors influencing inguinal hernia symptoms and preoperative evaluation of symptoms by patients: results of a prospective study including 1647 patients, „Hernia” 2018, t. 22, nr 4, s. 585–591.
4. M. P. Simons, M. Śmietański, H. J. Bonjer i wsp., Międzynarodowe wytyczne leczenia przepuklin pachwiny, European Hernia Society, 2019.