Torbiel na nerce – objawy, przyczyny, badania i leczenie

Jakie są rodzaje torbieli na nerce?

Torbiele na nerkach mogą mieć różne przyczyny, które bywają zarówno wrodzone, jak i nabyte. W zdecydowanej większości przypadków są to zmiany łagodne. Wśród nich można wyróżnić:

1. Torbiele proste – najczęstsze torbiele występujące na nerkach. Stanowią ograniczone przestrzenie wypełnione płynem, które zwykle nie powodują żadnych objawów. Pojedyncza torbiel wiąże się ze znikomym ryzykiem raka nerki. Problem mogą stanowić natomiast zmiany mnogie, pomiędzy którymi może występować guz lity.
2. Torbiele złożone – mają bardziej skomplikowaną strukturę niż torbiele proste. Mogą zawierać zwapnienia, a ich ściany są grubsze. Wymagają bardziej szczegółowej diagnostyki, by wykluczyć obecność procesu nowotworowego.
3. Wielotorbielowate zwyrodnienie nerek – to schorzenie uwarunkowane genetycznie, które charakteryzuje się występowaniem licznych torbieli w korze i rdzeniu nerki. Może prowadzić do stopniowej utraty funkcji nerek.
4. Nabyta torbielowatość nerek – występuje u pacjentów z przewlekłą niewydolnością nerek. Ma to związek z postępującym uszkodzeniem tego narządu i często występuje u osób dializowanych przez długi czas.

Przeczytaj również na temat kamieni nerkowych oraz wodonercza. Dowiedz się, jakie objawy im towarzyszą i poznaj przyczyny ich powstawania.

Jakie są objawy torbieli na nerce?

Torbiele na nerkach zwykle nie wywołują żadnych objawów, często są wykrywane przypadkowo podczas rutynowych badań obrazowych. Jednak w niektórych przypadkach mogą być związane z pewnymi symptomami, m.in.:

1. Bólem w okolicy lędźwiowej – torbiele o większych rozmiarach mogą powodować dolegliwości bólowe. Ból ten jest tępy lub ostry i nasila się wraz z rozwojem torbieli.
2. Krwiomoczem – obecność krwi w moczu może być objawem torbieli na nerce. Krwiomocz występuje jako pojedynczy incydent lub ma charakter przewlekły.
3. Nadciśnieniem tętniczym – w niektórych przypadkach torbiele na nerce mogą prowadzić do nadciśnienia tętniczego. Bywa ono wynikiem ucisku torbieli na struktury nerek.
4. Dyskomfort w jamie brzusznej – torbiele na nerkach o większych rozmiarach mogą powodować dyskomfort w jamie brzusznej, określany jako uczucie pełności, ciężkości lub napięcia.
5. Inne objawy, takie jak nudności, wymioty, utrata masy ciała, zmęczenie lub obrzęki.

Zobacz także: Badanie dynamiczne wątroby i trzustki.

Diagnostyka torbieli na nerce

Jeśli podejrzewasz obecność torbieli na nerce lub masz pewne objawy sugerujące ich obecność, zgłoś się do lekarza. Najlepiej do nefrologa, który jest specjalistą z zakresu chorób nerek. Diagnostyka torbieli na nerce rozpoczyna się od szczegółowego wywiadu medycznego. Następnie lekarz przechodzi do badania przedmiotowego. Do pozostałych metod badawczych pomocnych w postawieniu diagnozy należą:

1. Ultrasonografia (USG) – to jedna z najczęściej stosowanych metod obrazowych wykorzystywanych do diagnozowania torbieli na nerkach. USG pozwala na uzyskanie obrazu nerek i identyfikację ewentualnych torbieli.
2. Tomografia komputerowa (TK) – jest bardziej szczegółową metodą obrazowania, może więc dostarczyć dokładniejsze informacje na temat struktury torbieli na nerkach. Okazuje się szczególnie przydatna w przypadku podejrzenia torbieli złożonych. Dla uzyskania jeszcze dokładniejszego obrazu lekarz zlecić może tomografię komputerową z kontrastem.
3. Rezonans magnetyczny jamy brzusznej (MRI) – może być stosowany w celu uzyskania bardziej szczegółowego obrazu nerek i torbieli. Jest szczególnie przydatny w przypadku, gdy inne metody obrazowania okazują się niewystarczające.
4. Badania laboratoryjne – badania krwi i moczu mogą dostarczyć dodatkowych informacji na temat funkcji nerek i obecności ewentualnych zaburzeń.

Przeczytaj też o tomografii komputerowej angio aorty brzusznej, pnia trzewnego i tętnic nerkowych.

Leczenie torbieli na nerce

Leczenie torbieli na nerce zależy od wielu czynników, takich jak rodzaj torbieli, rozmiar, objawy towarzyszące oraz ewentualne powikłania. Oto kilka możliwych opcji leczenia torbieli na nerce:

1. Obserwacja – w przypadku małych torbieli na nerkach, które nie powodują żadnych objawów, lekarz zaleci prawdopodobnie regularną obserwację. W takich przypadkach leczenie może nie być konieczne.
2. Leczenie farmakologiczne – nie ma specyficznych leków, które mogłyby skutecznie leczyć torbiele na nerkach. Czasami jednak lekarz może zalecić stosowanie środków przeciwbólowych lub obniżających ciśnienie krwi w celu kontrolowania objawów.
3. Nakłucie i sklerotyzacja – w niektórych przypadkach torbieli na nerce lekarz może zdecydować się na nakłucie torbieli i usunięcie jej zawartości. Następnie stosuje się technikę sklerotyzacji, polegającą na podaniu środka do torbieli w celu zmniejszenia jej rozmiaru.
4. Zabieg chirurgiczny – w przypadku większych torbieli na nerce lub obecności powikłań lekarz może zdecydować się na zabieg chirurgiczny. Zabieg ten polega na usunięciu torbieli, a w skrajnych przypadkach nawet na wycięciu całej nerki.

Zobacz także: RTG.

Bibliografia

1. A. Kraśniak, Nabyte torbiele nerek, „Forum Nefrologiczne” 2012, t. 5, nr 2, s. 153–157.
2. A. Lewicki, A. Chomicz, W. Jakubowski, Diagnostyka ultrasonograficzna zmian torbielowatych nerek – torbiele proste i złożone. Część 6, „Przegląd Urologiczny” 2015, t. 5, nr 93, http://www.przeglad-urologiczny.pl/artykul.php?2846 [dostęp: 12.03.2024].
3. A. Szczekilk, P. Gajewski, Interna Szczekilka, Medycyna Praktyczna, Kraków 2022.